Headers 1004px website ketjapp lean
  • woordenboek
  • lean

Wat is lean (nu echt)?

Het was iets met Toyota, optimaliseren, en ehh... Een lopende band? Bijna! Zie hier hét antwoord op “wat is lean”, in een oogopslag. Want laten we het niet moeilijker maken dan het is – helemaal volgens de lean methode! – en het simpel uitleggen, in 3 onderdelen. 

Geschreven door:
  • Igor Delissen
Datum:
  • 20 september 2018

Dat van Toyota klopte. Het autobedrijf startte vorige eeuw al met het optimaliseren van hun processen. Het Toyota Productie Systeem (TPS) moest een “voortdurend verbeterd proces” vormen, voor “maximale waarde voor de klant” en “minimale verspilling in de productie”. Met als resultaat van die procesoptimalisatie kostenvermindering, mét een maximaal waardevol eindproduct voor de klant – dat helemaal aan z’n wensen voldoet.

Dat is de “lean methode”, zoals het ooit begon in het Japanse autobedrijf, vanaf eind jaren ‘50, met ongekende opbrengst sindsdien:

  • Toyota is al 55 jaar een non-stop winstgevend bedrijf, op 1 jaar na (het jaar van de Grote Recessie).
  • Toyota heeft veruit de hoogste merkwaarde van alle automerken ($30 miljard – nummer 2 en 3 rond de $15 miljard en alles daarna onder de $13 miljard).
  • Toyota heeft al jaren de hoogste omzet en grootste aantal sales van alle autoproducenten ter wereld.

Zodra die vruchten zich zo overduidelijk begonnen af te werpen, pikte het Westen de lean methode op. Een paar slimmeriken onderzochten hem verder en legden hem begin jaren ‘90 vast in het boek “The Machine That Changed the World: The Story of Lean Production - Toyota's Secret Weapon in the Global Car Wars That Is Now Revolutionizing World Industry”. Later vertaald in 11 talen en inmiddels meer dan 600.000 keer verkocht wereldwijd.

Een succes. Omdat ze de term “lean” voor het eerst aan de hele wereld kenbaar maakten, het succes van de “lean methode” bewezen en alle “lean tools” en “lean principes” voor “lean werken” verhelderden voor iedereen. Het succesvol lean werken van de auto-industrie, werd mogelijk voor elke andere industrie.

Daarom: hét antwoord op de vraag “wat is lean”, helder en simpel voor iedereen.

Wat is lean? - het antwoord

Lean werken is:

“Een cultuur van teamwork, dat zich inzet voor minimale verspilling, wat leidt tot constante procesverbetering en maximale waarde voor de klant.”

Of:

Teamwork + Minimale Verspilling = Procesverbetering = Maximale Waarde

En iets nader bekeken, opgedeeld in 3 stukken:

1. “Een cultuur van teamwork”

Allereerst: een cultuur. Lean werken is geen setje lean tools installeren en wat diagrammen invullen waarna je plotseling lean bent als organisatie. Het is een cultuur. De “lean filosofie” noemen sommigen het zelfs.

En die cultuur is gebouwd rondom mensen. Het team en de teamleden staan centraal. “Lean management” (is inherent aan lean werken en) betekent dan ook:

“Door respectvol leiderschap mensen motiveren en coachen, op professioneel en persoonlijk vlak, om ze te betrekken bij procesverbetering in het bedrijf.”

Het team wordt altijd aangespoord om met ideeën te komen voor nummer 2 (minimale verspilling) en 3 (maximale waarde) van lean werken – en zijn daarmee de basis van lean werken.

Bij Toyota gebeurt dat zelfs letterlijk: de mensen die daar werken genereren per jaar (letterlijk!) 1 miljoen ideeën voor procesverbetering. Nog opvallender: 90% van die ideeën wordt daadwerkelijk geïmplementeerd!

2. “Voor minimale verspilling” (= procesverbetering)

Mensen en hun ideeën zijn dus de basis voor het 2e – en belangrijkste – onderdeel van lean werken: “minimale verspilling”, voor uiteindelijk die “maximale waarde”.

En die minimale verspilling gebeurt, volgens de kern van de lean filosofie, door alles te elimineren wat overbodig is, en helemaal terug te gaan naar de kern van het proces, zónder dat het eindproduct afneemt in waarde.

De definitie van die “verspilling” is dan ook:

“Alles dat geen waarde toevoegt voor de klant."

Op 8 vlakken:

  • Verspilling door wachten – op informatie bijvoorbeeld, wanneer je al een week wacht op het akkoord van je manager, of de reactie van een klant.
  • Verspilling door overproductie – maak niet meer van je product (of dienst!) dan je klant nodig heeft. (Zie: MVP)
  • Verspilling door rework – waarbij je een proces of actie telkens moet herhalen.
  • Verspilling door beweging – letterlijk, zorg dat je niet telkens bij een collega moet lopen leuren om informatie of input.
  • Verspilling door verwerken – handmatig informatie verwerken is tijdverspilling.
  • Verspilling door voorraad – hou het intern bij de kern van wat je nodig hebt voor je werk(processen).
  • Verspilling van talent – mensen doen iets waar ze niet het best tot uiting komen.
  • Verspilling van transport – je product per mail naar je klant sturen kan tijdverspilling zijn.

Alles wat je niet nodig hebt om je werkprocessen uit te voeren, of wat je processen zelfs vertragen en verslechteren, is dus overbodig. Vind het, verwijder het, en je hebt de kern van je proces te pakken, volledig geoptimaliseerd:

ongeoptimaliseerd proces

ongeoptimaliseerd proces, veel verspilling

procesverbetering

procesverbetering, al het overbodige elimineren

minimale verspilling, lean

minimale verspilling, optimaal proces, maximale waarde

3. “Maximale waarde voor de klant”

Met die procesoptimalisatie door minimale verspilling win je een hoop: tijd (daarmee geld) én een beter eindproduct. Maximale waarde onder de streep, door lean te werken. Een maximale waarde van je product of dienst voor de klant – op de eerste plaats – maar zeker ook maximale waarde (in winst) voor je bedrijf.

Je krijgt dus méér, met mínder. Dat is lean. Je eindproduct – alles dat er aan het eind van je proces uitrolt – is nu van maximale waarde, en daar wil je klant voor betalen.

“Maximale waarde” betekent dan ook letterlijk, volgens de lean methode:

  • Het eindproduct is verbeterd – door minimale verspilling en procesverbetering.
  • Het is in één keer goed ‘van de band gerold’ – door minimale verspilling en procesverbetering.
  • Je klant wil voor dat optimaal waardevolle product betalen – als resultaat.

Je hebt er het meeste uitgehaald, door al het overbodige te elimineren, met een gelijk – of misschien zelfs beter – resultaat. Dat is lean: méér waarde, door mínder verspilling. Méér, met mínder.

Wat is lean, samengevat

Lean is “een cultuur van teamwork, dat zich inzet voor minimale verspilling, wat leidt tot constante procesverbetering en maximale waarde voor de klant.”

En dat betekent, als je die definitie ontleedt in 3 onderdelen:

  1. Een cultuur van teamwork betekent dat iedereen in de organisatie gemotiveerd en begeleidt wordt om zijn talent optimaal in te zetten en direct betrokken wordt in procesverbetering binnen het bedrijf. Alle ideeën zijn welkom, van iedereen.
  2. Minimale verspilling (voor procesverbetering) door alles wat in de werkprocessen overbodig is te elimineren, met als resultaat;
  3. Maximale waarde is wat er dan overblijft, onder de streep. Tijdwinst, geldwinst en een beter afgeleverd eindproduct. De klant krijgt maximale waarde, waar hij voor wil betalen.

Conclusie

De term die, als je goed oplet, telkens terugkomt in deze lean betekenis is “procesverbetering”. De spil waar lean werken omheen draait, met z’n minimale verspillingen en maximale waarde. Alles draait in de praktijk om die “constante procesverbetering”.  

En het mooie is: lean werken in jouw bedrijf met procesverbetering is helemaal niet zo moeilijk. Toch doet 98% (letterlijk, bewezen) van de bedrijven het verkeerd en faalt.

Ontdek hier wat zij fout doen, en wat jij goed kan doen. Niet op de moeilijke, omslachtige manier, maar op de slimme en simpele “lean” manier natuurlijk!